ലക്ഷ്മി അഷ്ട്ടോത്തര ശതാനാമ സ്തോത്രം (108 Names of Laksmi)

കുറെ ദിവസമായി എനിഗ്മയിലെ ഒരു ഗാനം മനസ്സില്‍ അലയടിക്കുന്നു. ഇതിലെ സംസ്കൃത ശ്ലോകം ആവാം എന്നെ ആകര്‍ഷിച്ചത്? എനിഗ്മയിലെ ചില ഗാനങ്ങള്‍ പല രാജ്യങ്ങളിലും നിരോധിച്ചിട്ടുണ്ട്. അവ വിഷാദരോഗം പരത്തുന്നു എന്ന ആരോപണത്തെ തുടര്‍ന്നാണിത്. ഞാന്‍ പല എനിഗ്മ ഗാനങ്ങളും കേട്ട് നോക്കിയെങ്കിലും ഒരു വിഷാദശ്ചവി അതില്‍ കണ്ടില്ല. 'The Child in Us' എന്ന ഗാനമാണ് ഇപ്പോള്‍ എന്റെ തലയില്‍ കയറിയിരിക്കുന്നത്. അതില്‍ താഴെ പറയുന്ന ശ്ലോകം പലതവണ ആവര്‍ത്തിക്കുന്നുണ്ട്:

"പ്രസന്ന വദനാം
സൌഭാഗ്യദാം ഭാഗ്യദാം

ഹസ്താഭ്യാം അഭയപ്രദാം

മാണിഗാണൈര്‍
നാവിധൈര്‍ഭൂഷിതാം"

ഇത് ലക്ഷ്മി ദേവിയെ സ്തുതിക്കുന്ന ശ്ലോകമാണ്. ഐശ്വര്യത്തിന്റെ ദേവതയാണ് 'ശ്രീ ലക്ഷ്മി' - സമ്പത്തിന്റെയും സൌന്ദര്യത്തിന്റെയും ദേവി. മഹാവിഷ്ണുവിന്റെ ഭാര്യയാണ് ലക്ഷ്മി ദേവിയെന്നു പുരാണങ്ങളില്‍ കാണുന്നു. പിന്നീടുള്ള അവതാരങ്ങളില്‍ കൃഷ്ണന്റെ ഭാര്യ രുഗ്മിണിയായും രാമന്‍റെ ഭാര്യ സീതയായും ലക്ഷ്മി അവതരിക്കുന്നു. (വൃശ്ചിക മാസത്തിലെ തൃക്കാര്‍ത്തിക നാളില്‍ കേരളത്തിലെ വീടുകളില്‍ ദീപം കൊണ്ട് അലങ്കരിച്ച് ദേവിയെ സ്തുതിക്കുന്നു)

ഈ ശ്ലോകത്തിന്റെ അര്‍ത്ഥം നോക്കാം.
'പുഞ്ചിരിക്കുന്ന മുഖത്തോടുകൂടി എല്ലാ സൌഭാഗ്യവും തരുന്ന,

കൈകള്‍ രണ്ടും നീട്ടി നമ്മെ ഏതു ഭയത്തില്‍ നിന്നും മുക്തിയരുളുന്ന,

സര്‍വാഭരണ വിഭൂഷിതയായി സൌന്ദര്യവതിയായിരിക്കുന്ന,

(ലക്ഷ്മി ദേവിയെ സ്തുതിക്കുന്നു)'

ലക്ഷ്മി അഷ്ട്ടോത്തര ശതാനാമ സ്തോത്രത്തിലെ (108 Names of Laksmi) ധ്യാന ശ്ലോകത്തില്‍ നിന്നും എടുത്തതാണ് ഈ വരികള്‍.

FULL SANSKRIT TEXT

vande padmakaraaM prasanna vadanaam.M saubhaagyadaaM bhaagyadaam.M hastaabhyaaM abhayapradaam.M maNigaNairnaanaavidhairbhuushhitaam.M bhaktaabhiishhTa phalapradaaM harihara brahmaadibhiH sevitaaM paarshve pa.nkajasha.nkhapadma nidhibhir- yuktaaM sadaa shaktibhiH

FULL TRANSLATION

I salute the Goddess, who bears lotus flowers in hands, who is of smiling face, bestower of all fortunes, whose hands are ready to rescue anyone from fear, who is adorned by various ornaments with precious stones, who showers boons fulfilling the ambitions of Her devotees, who is worshipped by Hari, Hara and Brahma, who is the possesser of wealth ('nidhi') symbolized by Lotus and conch-shell ('sha.nkha-padma').

"ഞാന്‍ ദേവിയെ സ്തുതിക്കുന്നു, കൈകളില്‍ താമരപൂവ് പിടിച്ചിരിക്കുന്ന,

പുഞ്ചിരിക്കുന്ന മുഖത്തോടുകൂടിയിരിക്കുന്ന, സര്‍വ്വവിധ സൌഭാഗ്യങ്ങളും ചൊരിയുന്ന,

ഏവരേയും ഭയത്തില്‍ നിന്നും കരേറ്റുന്ന,

വൈര്യകല്ലുകളാല്‍ സര്‍വാഭരണ വിഭൂഷിതയായ,

ഭക്തരുടെ എല്ലാ ആഗ്രഹങ്ങള്‍ക്കും അഭിവൃദ്ധി ചൊരിയുന്ന,

ഹരിയാലും ഹരനാലും ബ്രഹ്മനാലും പൂജിക്കപ്പെടുന്ന,

ശംഖും താമരയും അടയാളമായി സമ്പത്ത് മുഴുവനായി കൈവശം വച്ചിരിക്കുന്ന

(ദേവിയെ ഞാന്‍ സ്തുതിക്കുന്നു)"

പാശ്ചാത്യര്‍ 'GOOD LUCK' എന്ന് പറയുന്നതിന്റെ ബിംബരൂപമാണ് ലക്ഷ്മി ദേവി. (ശ്രീ എന്നാല്‍ ലക്ഷ്മിയാണ്) ധനത്തിന്റെ സൗന്ദര്യത്തിന്റെ ജ്ഞാനത്തിന്റെ മൂര്‍ത്തിമദ് ഭാവമാണ് ലക്ഷ്മീ ദേവി. വീടുകളില്‍ ലക്ഷ്മീ ദേവിയുടെ ചിത്രം വയ്ക്കുന്നത് ഐശ്വര്യമായി ഹൈന്ദവര്‍ കരുതുന്നത് അതുകൊണ്ടാണ്. എത്ര മനോഹരമാണ് ഹൈന്ദവ സംസ്കാരത്തിലെ ഈ 'മിഥോളോജി' !! ഒരു ലക്ഷ്മി ചിത്രം 'താമര' ഇല്ലാതെ നമുക്ക് കാണാനാവില്ല. താമര വളരെ ഉദാത്തമായ ഒരു ഭാരതീയ (SYMBOL) ചിഹ്നമാണ്. അത് നൈര്‍മല്യത്തെയും ആത്മീയഭാവത്തെയും സൂചിപ്പിക്കുന്നു. താമര വളരുന്നത് ചെളിയിലാണ്. എന്നാല്‍ വിരിയുന്നതോ, ജലത്തിന് മുകള്‍പരപ്പിലും. ചെളിയിലാണ് വേരുകള്‍ എങ്കിലും അല്പം പോലും അഴുക്കു പുരളാതെ പരിശുദ്ധമാണ് താമരയില്‍ വിരിയുന്ന പൂവ്. ഇത് ആത്മീയ ശക്തിയെ/പരിശുദ്ധിയെ സൂചിപ്പിക്കുന്നു. ആത്മീയ നൈര്‍മല്യം ആര്‍ജിക്കനായാല്‍ ലോകത്തിന്‍റെതായ മലിനതകളില്‍ നിന്നും മുക്തിനേടി പരിപൂര്‍ണതയിലേക്ക് എത്തി ചേരാനാകുമെന്ന് ഇത് നമ്മെ പഠിപ്പിക്കുന്നു.

താമരയില്‍ ഉപവിഷ്ടയായ ലക്ഷ്മി ദേവി ആത്മീയ പരിശുദ്ധിയെ/ പരിപൂര്‍ണതയെ സൂചിപ്പിക്കുന്നു.

(Note: ക്രിസ്ത്യാനികള്‍ക്ക് ഇത് നോയമ്പ് കാലമാണല്ലോ. ലോകത്തിന്റെ ചെളികുണ്ടില്‍ -പ്രലോഭനങ്ങളാകുന്ന- നിന്നും താമരയുടെ പരിശുദ്ധിയിലേക്ക് ഈ നോയമ്പ് കാലം നമ്മെ നയിക്കട്ടെ)